Archief

november 2017

Gezondheid

Het basisinkomen

Allemaal evenveel recht op de verworvenheden uit het verleden

Veel mensen vinden het hele idee van ‘gratis geld’ gewoon onrechtvaardig. Want waarom zou je geld mogen krijgen als je niets bijdraagt aan de maatschappij? Maar wat als je met twee baantjes nog niet genoeg verdient om je gezin te onderhouden? Of wat te doen als jouw werk(terrein) niet meer bestaat of door computers is overgenomen?

De argumenten voor

De voorstanders van het basisinkomen hebben dan ook een paar belangrijke argumenten voor de instelling van het basisinkomen:

  1. Lang niet al het werk is betaald. Er komt steeds meer onbetaald werk dat onmisbaar en erg nuttig is (al het vrijwilligerswerk en de mantelzorg).
  2. Er is veel duur betaald werk dat niet zo nuttig is (waaronder delen van de bureaucratie en geldhandel).
  3. Veel nuttig werk wordt onderbetaald (bouwvakkers, postbezorger, vuilnisman).
  4. Het grootste deel van onze welvaart danken we niet aan onze eigen inspanningen, maar aan de technologie, de instituties, de gebouwen, de normen en waarden en al die andere rijkdom die we van onze voorouders hebben gekregen. Alles wordt alsmaar meer waard terwijl we daar persoonlijk niets extra’s voor hoeven te doen (slapend rijk worden).
  5. Het basisinkomen is dus eigenlijk een gift uit het verleden (en geen kwestie van solidariteit).
  6. Het basisinkomen helpt ons om deze gift eerlijker te verdelen (aldus een van de belangrijkste verdedigers van het idee, de filosoof Philippe Van Parijs).

Nietsdoeners worden ondernemers

Een reeks van interessante experimenten is uitgevoerd met ‘gratis geld.’ Het bekendste experiment vond in de jaren zeventig plaats in het dorpje Dauphin in Canada. In dezelfde periode was er ook een aantal grote experimenten in de VS. Uit al deze experimenten bleek dat mensen níet minder gingen werken toen ze een basisinkomen kregen, dat hun gezondheid erop vooruitging en de schoolprestaties verbeterden.

Andere onderzoeken in India geven aan dat zwervers en slopbewoners ineens gingen studeren en dat de criminaliteit met sprongen daalde. Een beeld dat werd bevestigd door een experiment, dat in de jaren negentig onder de Eastern Band of Cherokee Indians in North Carolina van start ging.

Kostenbesparing

Sterker nog, in het algemeen bleken de besparingen van het basisinkomen (in termen van lagere zorgkosten en minder criminaliteit) groter dan de kosten. In de afgelopen decennia zijn steeds meer overheden en organisaties gaan experimenteren met onvoorwaardelijke ‘geven van geld’ in armere landen (o.a. door de organsiatie GiveDirectly). Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat hun aanpak erg effectief is en dat arme mensen zelf het beste weten wat ze nodig hebben om een stapje verder te komen.

Wil je hier meer over weten, ga dan naar de decorrespondent.nl en zoek op ‘basisinkomen’. Je vindt dan talloze artikelen waardoor je je een beter beeld kunt vormen van deze maatregel, die past in een postmoderne tijd waarin het ons aan niets ontbreekt.

De hemel op aarde

Gezondheid

Arbeid adelt

Discussies in Nederland gaan al gauw over werk en inkomen. Want we zijn immers opgegroeid onder het motto ‘arbeid adelt’, met de opvatting dat je iets moet doen voor je geld. Dus wordt er blijvend gestreefd naar meer werkgelegenheid en aangedrongen op de participatie van iedereen.

Maar wat voor werk moeten we dan nog verzinnen als alles intussen aan het verdwijnen is?

Lang leve de vrije tijd

De tijd dat we een emmertje water door moesten geven aan elkaar om een brand te blussen ligt ver achter ons. We hebben wasmachines en een robotstofzuiger, auto’s en een scootmobiel, stoomovens en een afstandsbediening waar alles mee bestuurd wordt. Nog even en een thuisrobot komt ons het kopje koffie brengen terwijl we in onze relax-fauteuil een luisterboek tot ons nemen.

Zo leven we intussen in een maatschappij waar nog maar weinig anders te doen valt dan met elkaar te appen en een beetje voor elkaar te zorgen.

Lang leve de vrije tijd, want daar kunnen we niet genoeg van krijgen.

Geen werk meer voor iedereen

Door al deze technologische ontwikkelingen is er gewoon geen werk meer voor iedereen. Veel boeren hebben hun land en bedrijf al geruimd en binnenkort zullen we ongetwijfeld onverwoestbare materialen produceren waardoor gebouwen niet meer verweren en er geen bouwvakker meer nodig is. En allerlei monteurs zullen uit ons beeld verdwijnen omdat alle installaties zelfsturend worden, zoals een auto binnenkort zelfrijdend is.

En als er niets meer stuk gaat, dan hebben we ook geen verzekeringsadviseurs meer nodig, geen schadebedrijven, geen reclamebureaus en geen zakelijke dienstverleners die ons vertellen hoe iets  moet.

Utopia: de vrijetijdsmaatschappij

Zo zijn we hard op weg naar de vrijetijdsmaatschappij, die al 50 geleden door grote economen voorzien is. Een maatschappij waarin iedereen alleen in de kracht van zijn leven hoeft te werken, maximaal 20 jaar met een paar dagen per week. Voor de rest kunnen we genieten, sporten en plezier maken met elkaar. Voor velen is dat Utopia: een leven vol horeca en evenementen, recreatieparken en zo meer. Alle tijd om op een bankje te zitten in het bos, of van de ene film naar de andere. Dan hoeven er geen burn-outs meer te zijn, geen stress en geen afgunst. Want dan kunnen we het geld dat er in ons land verdiend wordt door alle zelfsturende bedrijven gewoon eerlijk verdelen.

Dan zijn we echt op weg naar een basisinkomen, waar ik de volgende keer op terug kom.

Het basisinkomen

 

Gezondheid

Een goede buur is beter dan een verre vriend

Buren zijn voor Nederlanders een belangrijk ding. In Twente en de Achterhoek kennen ze nog steeds de ‘noaberplicht’, de plicht om de naaste buren met raad en daad bij te staan. Maar ook in andere delen van ons land kennen we de goede buur waar we op terug kunnen vallen als het even nodig is.

Maar kunnen ‘nieuwe Nederlanders’ ook op zo’n buurman rekenen?

Géén noaber voor nieuwe Nederlander

Nee, nieuwe Nederlanders kunnen niet rekenen op een goede en betrokken buur. Zij worden niet zomaar welkom geheten, want eigenlijk willen we ze hier liever niet. Dus doen we net of ze niet bestaan. Om dan vervolgens te gaan klagen dat ze niet integreren en participeren.

Maar stel dat je zelf in een vreemd land terecht komt, waar je niemand kent. Een land met vreemde gebruiken en een taal waar je geen touw aan kunt vastknopen. En waar je helemaal op jezelf bent aangewezen. Hoe kom je dan in contact met mensen die niet op jou zitten te wachten en die jou niet begrijpen? Hoe weet je wat de regels daar zijn? En hoe moet je de eerste stap zetten richting een vreemde waarvan je niet weet of  je hem wel of niet aan moet kijken, wel of niet een hand moet geven, wel of niet moet groeten?

Dan voel je je gewoon eenzaam en ongelukkig. En hoe snel je ook je best doet om de taal te leren spreken, je bent en blijft een vreemde als je geen buren hebt die je de weg kunnen wijzen.

Stel je voor

Komen er ‘mensen van verre’ in jouw buurt wonen? Stap dan op hen af en stel je voor. Heet hen welkom, biedt ze een kopje koffie aan en vraag of je ze ergens mee kunt helpen. Maar beoordeel ze niet op het feit dat ze niet uit zichzelf naar je toegekomen zijn. Want in veel culturen ‘doe je dat niet’ en wacht je op een introductie van anderen.
Dan is het goed om te bedenken dat wij, Nederlanders, misschien wel het meest vrijpostige volk op aarde zijn en dat we nog iets kunnen leren van nieuwkomers die hier een leven proberen op te bouwen.

Voor hen geldt in ieder geval dat een goede buur vele malen beter is dan een verre vriend!

Arbeid adelt

 

 

Gezondheid

Eenzaamheid: het gemis aan een innige band met een ander

De tijd is weer aangebroken dat mensen zich eenzamer voelen dan normaal. Want als we door kou en duisternis worden omhuld, laat het gebrek aan menselijke warmte zich nog beter voelen.
Maar eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen-zijn, en ook niet hetzelfde als een sociaal isolement. Daarom kan iemand die veel familie en kennissen heeft zich heel goed eenzaam voelen, terwijl iemand die alleen leeft daar geen last van hoeft te hebben.

Emotionele eenzaamheid

Eenzaamheid is een subjectieve ervaring, een gevoel van kou en leegte omdat iemand niet de relatie(s) heeft die hij zou willen. Nog preciezer uitgedrukt gaat het om het gemis van een innige band met een ander. Dit gevoel kan ontstaan als iemand degene verliest, waar hij die innige band mee heeft (scheiding en overlijden). Maar het kan ook voortkomen uit de emotionele aanleg. Sommige mensen vinden in hun leven gewoon niet of te weinig mensen waar ze een warme, emotionele aansluiting mee vinden.

Gezellig doen lost niets op

De fout die vaak gemaakt wordt is dat mensen die eenzaam zijn worden ‘meegesleurd’ naar groepsactiviteiten. Dat is gezellig, en daar zou iemand zich minder eenzaam moeten voelen. Maar niets is minder waar. Want als je in een groep komt, waar anderen zich wel goed voelen, wordt je eigen eenzaamheid alleen maar benadrukt.

Deze tactiek werkt dan ook alleen als iemand in een sociaal isolement verkeert en niet in staat is om zelf contacten aan te gaan.

Innige band: het gevoel dat je er werkelijk toe doet

De vraag is dan ook wat de innige band is waar het hier om gaat. En die vraag is niet zo makkelijk te beantwoorden omdat die emotionele aansluiting met iemand anders ook weer heel persoonlijk is. Maar een gemeenschappelijke noemer is er wel degelijk en dat is ‘betekenis hebben voor een ander’, het gevoel hebben dat je er werkelijk toe doet. Dat je iets unieks deelt met iemand dat niet zomaar vervangbaar is.

En dan gaat het om dat advies van jou, waar iemand op zit te wachten. Om jouw aanwezigheid, die gevraagd wordt. Om jouw mening die telt. Om die aanraking die onmisbaar is. Om die hulp, die niemand anders zo goed kan geven. Of om dat plezier dat je met niemand anders hebt.

En dat is een contact van hart tot hart, iets wat ver uitstijgt boven de praktische en rationele omgang met elkaar.

 

Powered by themekiller.com