Eergisteren was er weer zo’n mooi congres dat hoop biedt op een andere benadering van ziekten. Want daar kwamen alle endocrinologen, bio medici, psychiaters en andere geneeskundigen samen om over stress te praten als aanjager van ziekten. Uit de verdergaande onderzoeken naar Obesitas is duidelijk naar voren gekomen dat het stresshormoon Cortisol bij alle patiënten sterk verhoogd is. Maar dat deze verhoging niet afneemt alleen door anders te gaan eten!

Eindelijk wordt de geest dus genoemd als een onlosmakelijke en bepalende factor bij ‘ziekte’.

Stress: inspanning zonder resultaat

Professor Liesbeth van Rossum (internist, endocrinoloog en hoogleraar Obesitas en Stress aan het Erasmus MC) noemt stress ‘je druk maken zonder de voldoening van je inzet’. Dit is niet alleen de aanjager van allerlei chronische lichamelijke ziekten, maar ook voor de collectieve geestelijke problematiek in onze maatschappij: depressiviteit, angsten en onzekerheden. Volgens haar wordt de stress na elke ‘mislukte poging’ van kwaad tot erger, waardoor je uiteindelijk in de fase terecht komt van ‘stress over de stress’.

Psychiater Christiaan Vinkers, als psychiater en onderzoeker verbonden aan het UMC in Amsterdam, komt voortdurend tot dezelfde conclusies in o.a. zijn onderzoeken naar depressiviteit. Hij ziet stress als een ‘innerlijke gedrevenheid’ om iets tot stand te brengen, maar daar niet in slagen. Depressiviteit is volgens hem dan ook het symbool voor alle onvervulde wensen die ons dagelijks beheersen.

Stress met voldoening: moe maar voldaan

Alle inspanningen, die tot een bevredigend resultaat leiden, zijn dus een vorm van goede en normale stress: rennen of vechten voor je leven, lichamelijk werk met resultaat (van schoonmaken tot iets creëren), geestelijk werk met waardering (plannen maken, je stem kunnen laten horen, meedenken, teamgeest), je inspannen voor anderen en daar goedkeuring voor krijgen, een goed gesprek, een gezellig feestje. Tevreden en blij zijn met wie je bent en wat je hebt.

Stress zonder voldoening: je opgejaagd blijven voelen

Alle andere vormen van stress (spanning), zijn dus ziekmakend: vechten tegen de bierkaai, iets willen wat je niet gedaan krijgt. Of iets menen te ‘moeten’, terwijl je er geen zin in hebt. Meer specifiek: een baan willen die je niet aan kunt, jezelf afmeten aan een ander, gezellige contacten willen maar die niet kunnen krijgen en naar feestjes of bijeenkomsten gaan ‘voor de goede sier’. Het is mee rennen in een marathon, waar je niet in thuishoort.

Als je dus wilt weten, waar een chronische ziekte vandaan komt, neem dan eens de tijd om jouw eigen geest te onderzoeken. Wat jaag je na? Wat zet je onder druk (hoge bloeddruk)? Wat ontbreekt er aan warmte en liefde in je leven, wat je alsmaar hoopt te krijgen (diabetes)? Wat maakt dat je niet tevreden en voldaan kunt zijn met dat wat je bent en hebt (obesitas/boulimia/anorexia)?

Ga dan na wat er elke dag in je hoofd rondspookt zonder (kans op) bevredigend resultaat.