De babyboomers onder ons weten in ieder geval nog wie Pietje Bell was: de vrolijke kwajongen die bruisend in het leven stond en lak had aan de braafheid in de maatschappij.
In de maatschappij van toen (begin vorige eeuw) herkenden veel kinderen zich in Pietje Bell. Ieder kind moest zich immers buiten zien te vermaken, samen met de vele broers of zusjes en kinderen uit de straat. In huis was nauwelijks plek voor een kind en Bart Smit bestond nog niet. Laat staan de tv, smartphone en videogames.
Het intelligente en volwassen kind
Nu, bijna een eeuw later, is Pietje Bell duidelijk met pensioen. Het aantal kinderen is beperkt tot een of twee en buitenspelen is er niet meer bij. Kinderen moeten zo snel mogelijk ‘intelligent’ en volwassen zijn.
Vorige zomer kwam de Fransman Matthieu Ricard met de resultaten van een recent onderzoek naar het gedrag van kinderen waaruit blijkt dat kinderen nu tien keer minder buiten spelen dan dertig jaar geleden. En dat het aantal kinderen dat in de natuur speelt (9-12 jarigen) in de periode tussen 1997 en 2003 met de helft is gedaald.
Dit maakt dat kinderen niet meer leren omgaan met weer en wind, geen avonturen durven aangaan en onvoldoende vertrouwd raken met plant en dier. Daarnaast maakt het kleine gezin dat kinderen zich niet meer leren positioneren in een groep of te onderscheiden van de ander. Even schelden, iemand op zijn nummer zetten, uitdagen en testen is er voor de meeste kinderen niet meer bij.
Het is dan ook geen verrassing dat jong volwassenen, die nauwelijks hebben geravot in hun kindertijd, veel vaker met botbreuken en andere ongelukken te maken krijgen dan de donderstenen uit hun leeftijdsgroep. De alertheid, dynamiek en motoriek is in deze gevallen duidelijk onderontwikkeld.
Uitbannen van ongelukken
Omdat we niet meer overweg kunnen met de risico’s in het leven, proberen we dat uit te bannen door middel van wetten, regels of barricades. Als er één fietser wordt aangereden op een weg, dan wordt de hele straat overhoop gehaald en van drempels en lijnen voorzien. En valt er iemand van de fiets met het hoofd tegen een paaltje, dan moet iedereen ineens een helmpje op. Zo proberen we elk mogelijk risico op een verkeerde afloop van iets in te dammen.
De kaper en de zelfmoord
Dat al onze pogingen om het ongeluk (het noodlot) buiten de deur te houden alleen maar leidt tot schijnzekerheid, is natuurlijk al vaak gebleken. Toen er een kaper binnenkwam in de cockpit van een vliegtuig, zorgden we er voor dat die deur nooit meer van buiten open kon. En we weten intussen wat daar het gevolg van was: een heel vliegtuig stort neer omdat niemand meer die cockpit in kon komen.
En als we zo idioot zijn om een burkini op het strand te verbieden, dan wordt de zelfmoordaanslag die wordt gevreesd gewoon gepleegd door een strandwandelaar met een windjack aan. Hoe meer regels we maken, hoe meer we mensen dwingen om nieuwe manieren te bedenken om datgene te doen wat ze van plan zijn.
Leven in angst
Overal zien we spoken op onze levensweg, en we menen voor alles te moeten worden behoed of ons daarvoor te moeten verzekeren. Maar intussen leert niemand meer zijn eigen ogen de kost te geven of op zijn intuïtie te vertrouwen. Het gevolg is dat we leven in een wereld van angst en beperkingen.
Wat dit alles met onze spijsvertering te maken heeft, komt in het volgende artikel.
Geen reacties