Veel mensen hebben te maken met een depressie, een min of constante reeks van zwaarmoedigheid en leegte die hen verhindert om het leven optimaal te genieten. Soms gaat het om een tijdelijke dip in de winterperiode, maar in aantallen gezien (ca. 1 miljoen mensen in Nederland) lijkt het inmiddels volksziekte nummer één te zijn. En dit gaat niet alleen over de oudere mens, want ook veel jongeren hebben met depressiviteit te maken (zelfs een winnares van de Voice Kids lijdt hieraan).
Zelfbeeld: mislukt
In het afgelopen decennium is dit onderwerp regelmatig aan de orde geweest in de media, waarbij diverse hoogleraren aan het woord kwamen. Daarin werd steeds duidelijk dat mensen niet meer weten om te gaan met (normale) tegenslagen en zich te snel uit het veld voelen geslagen door iets wat zich in een leven voordoet en wat niet past bij het beeld dat iemand heeft van zichzelf. Ze sluiten zich op in zichzelf, ervaren nauwelijks nog plezier in het leven en voelen zichzelf een mislukking.
Moeten voldoen aan iets
Hoogleraar Psychiatrie, Aartjan Beekman, noemde een depressie ooit een ziekelijke ontstemming door een ervaren stress of druk vanuit de maatschappij op een bepaald imago of een bepaalde prestatie. Deze gedachte om te ‘moeten voldoen aan iets’ (verwachtingen hebben van jezelf ten opzichte van de ander) is volgens hem kenmerkend voor onze welvaartsmaatschappij, evenals de obsessie voor geluk die aan onze materiële welvaart verbonden is. We zijn gewoon gaan denken dat we gelukkig (kunnen) zijn als we alles hebben.
Maarten van Buuren, Hoogleraar Geesteswetenschappen en ooit zelf depressief met zelfmoordneigingen, realiseerde zich uiteindelijk dat hij de weg in zichzelf was kwijtgeraakt. Hij was succesvol in zijn werk, maar voelde zich allerminst gelukkig en ontdekte dat hij een stuk van het verleden niet goed verwerkt had (zie zijn boek “Kikker gaat fietsen”). En psychiater Jules Tielkens, ook zwaar depressief geweest, stelt dat het hebben van een depressie betekent dat ‘je iets verkeerd doet, dat je fout omgaat met tegenslagen en de buitenwereld wereld te belangrijk vindt voor het eigen doen en laten’.
Vergeten wat je zelf nodig hebt
Bovenstaande geeft al aan dat je in geval van depressiviteit vooral jezelf onder de loep moet nemen. Op de een of andere manier heb je je leven laten bepalen door anderen en ben je het zicht kwijt geraakt op wat jezelf nodig hebt.
Welke prestatie moet je leveren van jezelf, met welke tegenvaller kun je niet omgaan, waar moet je van jezelf aan voldoen, wie denk je te moeten plezieren? Wil je iets kunnen wat niet bij je past? Wat maakt dat jij je minderwaardig of waardeloos voelt en het leven als zinloos ervaart? Welk ideaalbeeld heb je van jezelf?
Terug naar waar het fout is gegaan
Dit soort vragen zou je jezelf -zeker in geval van depressiviteit- moeten stellen. Want als je de weg in een bos bent kwijtgeraakt en door de bomen het bos niet meer ziet, dan is het belangrijk om er even rustig bij te gaan zitten, uit te zoeken waar je je bevindt en terug te gaan naar het punt waar je de verkeerde richting in bent geslagen.
Ga dus terug naar je eigen kwaliteiten en naar datgene in het leven waar je (weer) blij van wordt. En vraag vooral hulp van een therapeut of iemand die je vertrouwt, iemand die je kan helpen om allerlei weggestopte emoties en verlangens boven tafel te krijgen. Want welke weg er ook lijkt te zijn afgesloten, er zijn altijd nieuwe wegen voorhanden.
Geen reacties